3 2024
Sitemize Hoş Geldiniz...
Üye Girişi
27.03.2023
BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN 7440 SAYILI KANUN
(Gelir (Stopaj) Kurumlar (Stopaj) Vergisinde Artırım)
Sayı : 2023/25
İlgili : Yönetim, Muhasebe, Personel

 

Sayın Yetkililer,

 

Yeniden yapılandırma hükümleri çerçevesinde gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisinde artırıma ilişkin açıklamalar aşağıda özetlenmiştir.

 

 

1-    Stopaj Artırımının Konusu

 

Kanunun 5/2 nci maddesinde düzenlenen stopaj vergisinde artırım,

 

a)     Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup, ücret sayılan ödemelere

b)    Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelere

c)     Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri kapsamında bu işleri yapan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile dar mükellef kurumlara ödenen istihkak bedellerine

d)    Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde sayılı gayrimenkullerin kiralanması karşılığında yapılan ödemelere

e)     Çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelere

f)      Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelere

g)     Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8 inci maddesinin 4 numaralı bendi kapsamında yapılan ödemelere

h)    Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile ikinci fıkrası kapsamında yapılan ödemelere

i)     Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile üçüncü fıkrası kapsamında yapılan ödemelere

uygulanan stopajlar sonucu muhtasar beyanname ile beyan edilen gelir vergisine yöneliktir.  (md: 5/2-c)

 

 

2-    Stopaj Artırımının Sonuçları

 

Stopaj vergilerinin (ihtirazi kayıtla verilenler dahil) Kanunda belirtilen şartlarda artırılması ve ödenmesi sonucunda, artırım yapılan yıllara ilişkin stopaja tabi ödemelerden vergi tevkifatı yapılması konusunda vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. (md: 5/2)

 

 

3-    Stopaj Vergisi Artırımında Müracaat Süresi

 

Artırımda bulunacak stopaj vergisi mükellefleri 2023 Mayıs ayının sonuna kadar artırım beyannamelerini vermek zorundadırlar. (md: 5/2-a, 5/2-c, 5/4-a)

 

Cumhurbaşkanlığı başvuru süresini bir aya kadar uzatmaya yetkilidir. (md: 9/16)

 

Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde başvuru süresi, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar (2023 Ekim) uzar. (md:9/19)

 

 

4-    Stopaj Vergisi Artırım Dönemleri

 

Mükellefler, herhangi bir yıla veya yıllara ait aylık muhtasar dönemlerini değil, o yılın içindeki tüm muhtasar beyannamelerinde yer alan stopaja tabi ödemelere ilişkin matrahlarını yıllık olarak artırmak zorundadırlar. (md:5/2-a, 5/2-c)

 

Mükellefin artırımda bulunduğu yıl içinde işe başlaması ya da bırakması durumunda artırım, ay kesirleri tam ay olarak dikkate alınmak suretiyle faaliyette bulunulan aylar için yapılacaktır. (md: 5/2-e)

 

 

5-    Stopaj Artırım Tutarları

 

Stopaj artırımında bulunacak mükellefler, (ihtirazi kayıtla verilen dönemler dahil) artırım yapılacak yıl içinde beyan ettikleri stopaja tabi ödemelerin yıllık gayrisafi tutarları kadar artırımda bulunmak durumundadırlar. (md:5/2-a,5/2-c)

 

 

6-    Artırılan Matrahlara Uygulanacak Oranlar

 

6.1. Ücret Stopaj Vergilerinde Uygulanacak Oranlar

 

Artırım yapılan yıllara ait muhtasar beyannamelerdeki yıllık gayrisafi ücret tutarları toplamına 2018 yılı için %6, 2019 yılı için %5, 2020 yılı için %4, 2021 yılı için %3, 2022 yılı için %2 oranında hesaplanacak gelir vergisi ödenecektir. (md: 5/2-a), (geçici md:1/d)

 

 

6.2. Serbest Meslek Ödemelerinde, Gayrimenkul Kira Ödemelerinde, Vakıflar, Dernekler ve Kooperatiflere Ait Taşınmaz Kira Ödemelerinde ve Kurumlar Vergisi Kanunu 15 inci ve 30 uncu madde Kapsamında Yapılan Ödemelerde Uygulanacak Oranlar

 

Yukarıdaki ödemelere uygulanan stopajlara ait muhtasar beyannamelerdeki yıllık gayrisafi ödeme tutarları toplamına 2018 yılı için %6, 2019 yılı için %5, 2020 yılı için %4, 2021 yılı için %3 2022 yılı için %2 oranında hesaplanacak stopaj gelir vergisi ödenecektir. (md: 5/2-c-1), (geçici md:1/d)

 

 

6.3. Birden Fazla Takvim Yılına Sirayet Eden İnşaat ve Onarma İşleri Kapsamında Bu İşleri Yapan Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri ile Dar Mükellef Kurumlara Ödenen İstihkak Bedelleri İçin Yapılan Ödemelerde Uygulanacak Oranlar

 

Yukarıdaki ödemelere uygulanan stopajlara ait muhtasar beyannamelerdeki yıllık gayrisafi ödeme tutarları toplamına 2018 ila 2022 yılları için her bir yıl itibarıyla %1 oranında hesaplanacak stopaj gelir vergisi ödenecektir. (md: 5/2-c-2), (geçici md:1/d)

 

 

6.4. Çiftçilerden Alınan Zirai Mahsuller İle Esnaf Muaflığından Yararlananlara Yapılan Ödemelerde Uygulanacak Oranlar

 

Bu ödemelerin muhtasar beyannamelerdeki yıllık gayrisafi tutarları için GVK md. 94/11 ve 94/13’de gösterilen ödeme şekillerine ayrı ayrı uygulanmak üzere, ilgili yıllarda geçerli olan tevkifat oranının %25’i oranında hesaplanacak stopaj gelir vergisi ödenecektir. (md: 5/2-c-2), (geçici md:1/d)

 

 

7-    Artırılan Dönemlerle İlgili Kesinleşmiş İlave Tarhiyatlar

 

Artırımda bulunulacak dönemlere ilişkin olarak Kanunun yayım tarihinden önce kesinleşmiş ikmalen, res’en, idarece tarhiyatın bulunması halinde; artırılacak matrah, tarhiyat sonucu bulunan matrahın ilavesiyle bulunacak matrahtır. (md: 5/2-f)

 

 

8-    Eksik Stopaj Beyanları ve Artırılacak Matrahın Hesaplanması

 

8.1. Ücret Ödemelerinde Eksik Beyanname

 

8.1.1. En Az Bir Döneme İlişkin Beyanname Verilmiş Olması

 

Artırımda bulunulan yıl içinde en az bir döneme ilişkin muhtasar beyanname verilmiş olması halinde, beyan edilmiş ücret ödemelerine ait gayrisafi tutar bir yıla iblağ edilecektir. (md: 5/2-b-1)

 

8.1.2. Hiç Beyanname Verilmemiş Olması

    

8.1.2.1.  İlgili Dönemde Aylık Prim ve Hizmet Belgeleri Verilmişse

 

Kanunun yayımlandığı tarihten önce ilgili yılın herhangi bir ayına ilişkin en az bir aylık prim ve hizmet belgesi varsa, bu belgelerde bildirilen ortalama işçi sayısı kadar işçi çalıştırıldığı kabul edilerek, ilgili yılın son vergilendirme döneminde onaltı yaşından büyük işçiler için geçerli olan asgari ücret tutarı esas alınarak, hesaplanan stopaj gelir vergisi matrahı, artırım matrahı olarak belirlenir. (md:5/2-b-2-aa)

 

8.1.2.2. İzleyen Dönemde Aylık Prim ve Hizmet Belgeleri Verilmişse

 

İlgili yılda aylık prim ve hizmet belgeleri hiç verilmemiş olup, Kanunun yayımlandığı tarihten önce verilmiş olmak kaydıyla, izleyen vergilendirme dönemlerinde verilen prim ve hizmet belgeleri varsa, ilk döneme ait aylık prim ve hizmet belgesindeki işçi sayısı kadar işçi çalıştırıldığı kabul edilerek, ilgili yılın son vergilendirme döneminde onaltı yaşından büyük işçiler için geçerli olan asgari ücret tutarı esas alınarak, hesaplanan stopaj gelir vergisi matrahı, artırım matrahı olarak belirlenir. (md: 5/2-b-2-bb)

 

8.1.2.3. Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Hiç Verilmemiş Olması

 

Kanunun yayımlandığı tarihe kadar artırım yapılacak dönemlerde ve izleyen dönemlerde aylık prim ve hizmet belgelerinin hiç verilmemiş olduğu durumlarda en az iki işçi çalıştırıldığı kabul edilerek, ilgili yılın son vergilendirme döneminde onaltı yaşından büyük işçiler için geçerli olan asgari ücret tutarı esas alınarak, hesaplanan stopaj gelir vergisi matrahı, artırım matrahı olarak belirlenir. (md: 5/2-b-2-cc)

 

 

8.2. Serbest Meslek Ödemelerinde Eksik Beyanname

 

Serbest meslek erbabına yaptıkları ödemeler nedeniyle yapılan stopajların muhtasar beyannamede gösterilmemesi veya hiç beyanname verilmemesi halinde; 2018 yılı için 47.000 TL, 2019 yılı için 49.800 TL, 2020 yılı için 52.900 TL, 2021 yılı için 56.200 TL, 2022 yılı için 100.000 TL olarak belirlenen vergi matrahı üzerinden %15 oranında hesaplanan stopaj vergi ödenmek suretiyle matrah artırımı gerçekleştirilecektir. (md: 5/2-ç-1), (geçici md:1/d)

 

 

8.3. Gayrimenkul ve Kooperatiflere Ait Taşınmaz Kira Ödemelerinde Eksik Beyanname

 

Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde sayılı gayrimenkullerin ve vakıflar, dernekler ve kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığında yapılan ödemeler nedeniyle yapılan stopajların muhtasar beyannamede gösterilmemesi veya hiç beyanname verilmemesi halinde; 2018 yılı için 37.600 TL, 2019 yılı için 39.840 TL, 2020 yılı için 42.320 TL, 2021 yılı için 44.960 TL, 2022 yılı için 80.000 TL olarak belirlenen vergi matrahı üzerinden %15 oranında hesaplanan stopaj vergi ödenmek suretiyle matrah artırımı gerçekleştirilecektir. (md: 5/2-ç-2), (geçici md:1/d)

 

 

8.4. Birden Fazla Takvim Yılına Sirayet Eden İnşaat ve Onarım Ödemelerinde Eksik Beyanname

 

Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri kapsamında bu işleri yapan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile dar mükellef kurumlara ödenen istihkak bedelleri nedeniyle yapılan stopajların muhtasar beyannamede gösterilmemesi veya hiç beyanname verilmemesi halinde; 2018 yılı için 94.000 TL, 2019 yılı için 99.600 TL, 2020 yılı için 105.800 TL, 2021 yılı için 112.400 TL, 2022 yılı için 200.000 TL olarak belirlenen vergi matrahı üzerinden %3 oranında hesaplanan stopaj vergi ödenmek suretiyle matrah artırımı gerçekleştirilecektir. (md: 5/2-ç-3), (geçici md:1/d)

 

 

8.5. Çiftçilerden Satın Alınan Zirai Mahsuller ve Hizmet Alımlarında Eksik Beyanname

 

Çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelere ait stopajların muhtasar beyannamede gösterilmemesi veya hiç beyanname verilmemesi halinde; 2018 yılı için 94.000 TL, 2019 yılı için 99.600 TL, 2020 yılı için 105.800 TL, 2021 yılı için 112.400 TL, 2022 yılı için 200.000 TL olarak belirlenen vergi matrahı üzerinden %2 oranında hesaplanan stopaj vergi ödenmek suretiyle matrah artırımı gerçekleştirilecektir. (md:5/2-ç-3), (geçici md:1/d)

 

 

8.6. Esnaf Muaflığından Yararlananlardan Mal ve Hizmet Alımlarında Eksik Beyanname

 

Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelere ait stopajların muhtasar beyannamede gösterilmemesi veya hiç beyanname verilmemesi halinde; 2018 yılı için 94.000 TL, 2019 yılı için 99.600 TL, 2020 yılı için 105.800 TL, 2021 yılı için 112.400 TL, 2022 yılı için 200.000 TL olarak belirlenen vergi matrahı üzerinden %5 oranında hesaplanan stopaj vergi ödenmek suretiyle matrah artırımı gerçekleştirilecektir. (md: 5/2-ç-3), (geçici md:1/d)

 

 

8.7. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8 inci maddesinin 4 üncü bendi, 15 inci maddesinin 2 nci fıkrası, 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan ödemeler nedeniyle; 7440 sayılı Kanunun gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımına ilişkin 5 inci maddesinin 1 inci fıkrası kapsamında ilgili yıllar için artırılan matrahların %80’inden az olmamak üzere belirlenen tutarlar üzerinden %15 oranında hesaplanan vergiyi ödemek suretiyle madde hükmünden yararlanılabilir. (md:5/2-ç-4)

 

 

9-    Stopaj Vergi artırımı ve Gelir/Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı

 

Stopaj vergi artırımında bulunulması, gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımı yapılması zorunluluğunu getirmemektedir. (md:5/2-d)

 

Ancak; Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8 inci maddesinin 4 üncü bendi, 15’inci maddesinin 2 nci fıkrası, 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrası nedeniyle stopaj vergi artırımında bulunulması, kurumlar vergisi yönünden matrah artırımı zorunluluğu getirmektedir. (md:5/2-d)

  

 

10- Defaten veya Taksitli Ödeme

 

Amme alacakları tahsil dairelerine defaten veya 2023 Haziran ayından başlamak üzere aylık dönemler halinde azami 12 eşit taksitte ödenmelidir. (md: 5/4-a)

 

Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde ilk taksit, bu yerlerde başvuru süresinin sona erdiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar (2023 Kasım) uzar ve diğer taksitler sonraki aylık dönemlerde ödenir (md:9/19)

 

İlk taksit ödeme süresi içinde yapılan peşin ödemelerde, damga vergisi hariç %10 indirim yapılacaktır. (md:5/4-d)

 

Cumhurbaşkanlığı ilk taksit ödeme süresini bir aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır. (md: 9/16)

 

 

 

 

 

11- Ödemelerde Aksamalar

 

Artırılan stopaj vergisine ilişkin vergilerin Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi halinde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam edilecek, taksitlerin süresinde ödenmemesi matrah artırım hükümlerinin ihlali anlamına gelmeyecektir. (md: 5/4-a)(md: 9/6)

 

Ödemenin %10’unu aşmamak şartıyla 20 TL’ye kadar eksik ödemeler Kanun ihlali sayılmayacaktır. (md: 9/7)

 

Uygun görülmesi halinde, kredi kartıyla ödeme yapılabilecektir. (md: 9/4)

 

 

12- Mahsuben Ödeme

 

Hazine ve Maliye Bakanlığından mükelleflerce alınacak vergi iadelerinin, bu Kanun gereğince Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarının taksit ödemelerine mahsubu mümkündür. (md:9/5)

 

Borç tutarından daha eksik mahsup yapılması halinde, eksik tutarın 1 ay içinde ödenmesi istenecek, eksik ödenen tutar için geç ödeme zammı hesaplanacaktır. Bu durumda Kanun ihlal edilmiş sayılmayacaktır. (md: 9/5)

 

 

 

13-     Daha Önce Başlanılmış Vergi İncelemeleri ve Takdir İşlemleri

     

Vergi artırımında bulunulan dönemle ilgili daha önce başlanılmış vergi incelemeleri ve takdir işlemlerine devam edilecektir. (md: 4/1), (md: 5/7)

 

İnceleme ve takdir işlemleri başlamış ve katma değer vergisi artırımında bulunulmuş dönemlere ilişkin inceleme ve takdir işlemleri 19.03.2023 tarihine kadar sonuçlanmazsa inceleme ve takdir işlemlerine son verilecektir. (md: 5/7)

 

İnceleme ve takdir işlemlerinin 19.03.2023 tarihine kadar sonuçlanması halinde; inceleme raporları ve takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce matrah artırımında bulunulmuş olmak şartıyla matrah artırım hükümleri uygulanacak; ancak inceleme ve takdir sonucu bulunan farkın artırılan matrah tutarından yüksek olması halinde fark tutar üzerinden cezalı tarhiyat yapılacaktır. (md: 5/7)

 

19.03.2023 tarihine kadar sonuçlandırılan vergi incelemelerinde tarhiyat öncesi uzlaşma hükümleri uygulanmayacaktır. (md: 5/7)

 

 

 

14-      Daha Önce Başlanılmış Vergi İncelemesi Konusunun VUK md 359 Kapsamında Olması

 

·     Mükellefin matrah artırım talebi, vergi incelemesinin tamamlanmasına kadar bekletilir, artırıma ilişkin tahakkuk işlemleri yapılmaz. (md.5/9-b)

·     Vergi incelemesinin 12.03.2023 tarihinden önce veya 09.03.2024 tarihine kadar başlanılmış olması halinde; vergi incelemesi veya takdir işlemleri 31.03.2024 tarihine kadar sonuçlandırılmak durumundadır. (md.5/9-c)

·     Vergi incelemesi 31.03.2024 tarihine kadar sonuçlanmaz ise inceleme ve takdir işlemlerine devam edilmez, mükellefin matrah artırım talebi yerine getirilir. (md.5/9-c)

·     31.03.2024 tarihine kadar VUK 359 fiillerinin tespit edilmemesi halinde, mükellefin matrah artırım talebi yerine getirilir. (md.5/9-ç)

·     31.03.2024 tarihine kadar VUK 359 tespiti halinde, yapılan matrah vergi artırım talepleri dikkate alınmaz. (md.5/9-e) Tarhiyat öncesi uzlaşma talebi dikkate alınmaz. (md.5/9-c)

·     İnceleme ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılmasından maksat, rapor ve kararların vergi dairesi kayıtlarına intikal etmesidir. (md.5/9-c)

  

  

15-  Artırılan Stopaj Vergilerinin Kaydı

 

Artırılan ödeme tutarları gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak nazara alınmayacaktır. (md: 5/2-g)

 

Stopaj vergisi artırımından yararlanılarak hesaplanan gelir vergisine herhangi bir istisna ve indirim uygulanmayacaktır. (md:5/2-ğ)

 

 

16-      Stopaj Vergisi Artırımlarında Diğer Hususlar

 

16.1. Madde Hükümlerinden Yararlanamayacaklar

                

Defter, kayıt ve belgelerini yok edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yaprak koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerini asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler; terör suçundan hüküm giyenler; terörün finansmanı veya aklanması, kovuşturması bulunanlar Kanunun stopaj vergisi artırımına ilişkin hükümlerinden yararlanamazlar. (md: 5/9)

 

16.2. Artırılan Stopaj Vergisi Tutarlarında Hatalı Hesaplamalar

     

Stopaj vergisi artırımlarında hatalı matrah tutarlarının hesaplandığının daha sonra tespiti halinde; eksik tahakkuk eden vergiler ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacak (tahakkuk ettirilecek) ve Kanunda belirlendiği şekilde tahsil edilecektir. (md: 5/11)

 

 

16.3. Damga Vergisi, Usulsüzlük Cezaları

     

Vergi artırımına ilişkin verilen beyannameler için 1.000 Lira damga vergisi alınacak (md: 5/8), ilk taksit ödeme süresinde ödenecektir. (md:5/4-a)

 

Vergi artırılan dönemler için, dönemle ilgili daha önce verilen beyannamelerin kanuni süresinde verilmediğinin tespiti halinde usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları alınmayacaktır. (md: 5/10)

   

 

16.4. Stopaj Vergisi Artırılan Döneme Ait Defter ve Belgeler

     

Vergi artırımında bulunulması, defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerin uygulamasına engel değildir. (md: 5/4-ç)

 

 

16.5. Başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanlığı, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. (md: 9/16,20)

 

 

16.6.    Ödemenin %10’unu aşmamak şartıyla 20 TL’ye kadar eksik ödemeler Kanun ihlali sayılmayacaktır. (md: 9/7)

 

 

16.7.    Uygun görülmesi halinde Maliye Bakanlığına kredi kartıyla ödeme yapılabilecektir. (md: 9/4)

 

Saygılarımızla,



Gaziantep, 27.03.2023

Yazdırılabilir format için tıklayınız.
İDEAL YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK
LİMİTED ŞİRKETİ

Bu çalışma, İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti./Gaziantep tarafından hazırlanmış olup; tümü ya da bir kısmı şirketin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz, özetlenemez ve yayınlanamaz.

Önceki Sayfa
Mevzuattaki GelişmelerPratik BilgilerDuyurularMali TakvimFaydalı LinklerSoru CevapDöviz Kurları Arşiviİdealist
Copyright © 2003 İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd.Şti. Yasal uyarı için tıklayınız.
Web Tasarım Ardemsoft